داروها و بیماری هاداروهای کودکان

درمان پرخاشگری کودکان با ریسپریدون

۱۰ نکته برای والدینی که کودک پرخاشگر دارند

در این مقاله از مجله سلامت درمان شیرین به آنچه که باید در مورد مصرف ریسپریدون در کودکان بدانید، از جمله موارد مصرف، نحوه مصرف، عوارض جانبی آن و زمان تماس با پزشک، خواهیم پرداخت .

ریسپریدون چیست ؟

ریسپریدون (Risperidone) دارویی است که به‌طور گسترده برای آرام‌سازی کودکان پرخاشگر و به‌شدت تحریک‌پذیر استفاده می‌شود. اگرچه ریسپریدون در ابتدا جزو داروهای ضد روان پریشی بود که در دهه 1990 توسط سازمان غذا و داروی فدرال برای درمان علائم روان پریشی در اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی تایید شد ، اما در دو دههٔ اخیر استفاده از آن در کودکان ، از جمله کودکانی که اوتیسم یا تشخیص ADHD دارند، به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است. ریسپریدون رفتارهای شدید را به‌طور مؤثری آرام می کند و به کودکان این امکان را می‌دهد که در مدرسه و خانواده به‌خوبی عمل کنند. بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم ریسپریدون مصرف می کنند تا مشکلات رفتاری مانند پرخاشگری یا خودآزاری را کاهش دهند و FDA نیز آن را تایید کرده است. همچنین برای بسیاری از کودکانی که ADHD (اختلال نقص توجه و بیش فعالی)، ODD (اختلال نافرمانی مقابله ای) یا DMDD (اختلال بی نظمی خلقی مخرب) دارند نیز تجویز می شود.

کودکان با چه نوع رفتاری باید ریسپریدون مصرف کنند ؟

وقتی کودکان به طور خطرناکی رفتار می کنند یا در معرض خطر اخراج از مدرسه یا خارج شدن از خانه هستند، ممکن است برای آرام کردن آنها ریسپریدون تجویز شود. برای کودکانی که در بحران هستند، ریسپریدون اغلب اولین انتخاب پزشکان برای تثبیت وضعیت است. اگر بحران نباشد، آنها توصیه می کنند که ابتدا درمان های دیگر امتحان شوند.

وندی ناش، دکترای روانپزشکی کودک و نوجوان، سناریوی رایجی را توصیف می کند که در آن ریسپریدون به این دلیل تجویز می شود که پرخاشگری یا تحریک پذیری کودک به طور حاد مشکل ساز شده است. به گفته دکتر ناش، این رفتارها اغلب در اوایل نوجوانی بروز می کند. «اینها بچه هایی هستند که بسیار پرخاشگر هستند، به این معنی که ممکن است هل بدهند، مشت بزنند و یا مبلمان را بشکنند.»
وقتی این کودکان نمی توانند خشم خود را کنترل کنند، ممکن است برای سایر کودکان، خودشان و والدینشان خطرناک باشند.

رفتار درمانی روشی موثر برای کودکان پرخاشگر

اکثر کارشناسان، از جمله دکتر ناش، بر اهمیت بررسی کامل علل رفتار پرخاشگرانه به عنوان بخشی از ارزیابی دارو تاکید می کنند. مشکلات رفتاری می تواند منشا مختلفی داشته باشد، از جمله اضطراب تشخیص داده نشده، ADHD، اختلالات یادگیری، تروما و مشکلات پزشکی. درمان این مشکلات ممکن است مشکلات رفتاری را به طور موثرتر (و ماندگارتر) از دادن داروی ضد روان پریشی به کودک، کاهش دهد.
برای کودکانی که مشکلات رفتاری اخلالگر دارند که به مرحله بحرانی نرسیده اند، اولین انتخاب متخصصان برای درمان، رفتار درمانی، از جمله آموزش والدین، برای مهار کردن اوضاع است. دکتر ناش می گوید، بسته به سطح خطر، ممکن است یک دوره آزمایشی رفتار درمانی یا دارو همراه با رفتار درمانی را توصیه کند.

داروهای جایگزین ریسپریدون چیست ؟

در یک وضعیت پایدارتر، پزشک ترجیح می دهد ابتدا داروهای هدفمندتر با عوارض جانبی کمتر را امتحان کند. به عنوان مثال، در کودکی که ADHD دارد (مصرف ریتالین در کودکان بیش فعال) یا داروهای غیر محرک ADHD مانند کلونیدین یا گوانفاسین می توانند پرخاشگری تکانشی را کاهش دهند. همچنین برای کودکی که ODD دارد، داروهای ضد افسردگی (SSRI) می توانند به افسردگی یا اضطراب زمینه ای که می تواند باعث بروز عصبانیت شود، کمک کنند.
اگر این تلاش ها موثر نباشد، دکتر ناش ممکن است یک SGA را امتحان کند. Abilify (اریپیپرازول)، که برای تحریک پذیری در کودکان مبتلا به اوتیسم نیز تایید شده است و معمولاً برای پرخاشگری استفاده می شود، معمولاً اولین انتخاب او است، زیرا عوارض جانبی کمتری نسبت به ریسپریدون دارد، از جمله افزایش وزن کمتر و اختلال کمتر در غدد درون ریز. اما او تاکید می کند که درمان دارویی همیشه باید همراه با رفتار درمانی باشد که می تواند شامل آموزش والدین باشد.
جامعه پزشکی طی یک بررسی از توصیه های درمانی از سوی کارشناسان برتر تاکید می کند که دارو نباید جایگزین رفتار درمانی شود.

آموزش والدین و رفتار درمانی جایگزین موثر ریسپریدون

متخصصان خاطرنشان می کنند کودکی که در بحران  قرار گرفته است، ممکن است پس از تثبیت اوضاع، به درمان دیگری منتقل شود. دکتر نش معتقد است کودکانی که در رفتار درمانی شرکت می کنند، ممکن است بعداً بتوانند مصرف دارو را متوقف کنند. او توضیح می دهد: «ترجیح من این است که از ریسپریدون به صورت محدود استفاده کنم تا بحران را آرام کنم.» «در این بین، من در حال راه اندازی آموزش مدیریت والدین هستم.»

دکتر مایکل میلهام، روانپزشک کودک و نوجوان در موسسه ذهن کودک نیز از SGA برای تثبیت کودکان در شرایط بحرانی استفاده می کند. او خاطرنشان می کند که قطع داروها بدون حمایت های دیگر مانند رفتار درمانی، از جمله آموزش والدین، بسیار مهم است.

دکتر میلهام توضیح می دهد: «مهم است که بدانید چه زمانی باید سعی کنید داروها را از کودکان قطع کنیدو این به محض خوب شدن اوضاع نیست.» «آنها باید پایدار باشند و مداخلات دیگری نیز در جای خود داشته باشند. در غیر این صورت شما فقط مشکل را دوباره ایجاد خواهید کرد و کودکان سر از اورژانس در می آورند.»

عوارض جانبی ریسپریدون در بدن کودکان چگونه است ؟

افزایش وزن
شایع ترین عارضه جانبی ریسپریدون افزایش وزن است که می تواند به سرعت رخ دهد.

عوارض جانبی متابولیک
ریسپریدون همچنین ممکن است باعث «ناهنجاری های متابولیک» شود، از جمله افزایش قند خون، چربی ها و تری گلیسیریدها که خطر ابتلا به دیابت و بیماری قلبی را در مراحل بعدی زندگی افزایش می دهند. اینها در کودکان دارای اضافه وزن یا چاق شایع تر است.

عوارض جانبی عصبی
مجموعه دیگری از عوارض جانبی احتمالی شامل چیزی به نام «دیسکینزی دیررس» است که با حرکات تکراری و غیرارادی، از جمله شکلک های صورت، مشخص می شود. خطر دیسکینزی دیررس با دوز و مدت درمان افزایش می یابد و می تواند دائمی باشد.

عوارض جانبی هورمونی
عوارض جانبی که باعث شکایت از جانسون اند جانسون، سازنده ریسپریدال، شد، افزایش هورمونی به نام پرولاکتین است. افزایش پرولاکتین را هایپرپرولاکتینمی می نامند. پرولاکتین به طور معمول باعث بزرگ شدن سینه در دوران بارداری و ترشح شیر در دوران شیردهی می شود. در دختران، هیپرپرولاکتینمی می تواند منجر به بزرگ شدن سینه، تولید شیر سینه و از دست دادن استخوان شود. در پسران می تواند در تولید اسپرم اختلال ایجاد کند و باعث رشد سینه شود که به آن ژنیکوماستی می گویند.

چرا مصرف ریسپریدون در کودکان بحث برانگیز است؟

عوارض جانبی ریسپریدون شامل افزایش وزن قابل توجه و تغییرات متابولیکی، عصبی و هورمونی است که می تواند برای کودکان مضر باشد. برخی از کارشناسان نگران این هستند که کودکان به جای درمان های دیگر (از جمله درمان رفتاری) با این دارو درمان می شوند . درمان های غیر دارویی مثل رفتار درمانی که بدون عوارض جانبیست میتواند بسیار موثر باشد .
ریسپریدون در سال های اخیر به دلیل هزاران شکایت از سمت خانواده هایی که می گویند در مورد عوارض جانبی که ممکن است بر کودکانشان تأثیر منفی بگذارد، به آنها اطلاع داده نشده است و هنگامی که مشکلات ایجاد شد، دارو از کودکان قطع نشد، در خبرها بوده است. بسیاری از این دعاوی از طرف پسرانی است که در یک عارضه جانبی نادر، به دلیل افزایش هورمونی به نام پرولاکتین، دچار رشد سینه شده اند. از بین داروهای ضد روان پریشی نسل دوم، ریسپریدون  بیشترین افزایش را در سطح پرولاکتین (هورمون رشد سینه) نشان می دهد و Abilify کمترین افزایش را نشان می دهد.

موارد احتیاط در مصرف ریسپریدون چیست ؟

  • کودکان مصرف‌کننده داروهایی مثل ریسپریدون یا سایر داروهای ضد روان‌پریشی نیاز به پیگیری منظم توسط پزشک دارند.
  • قبل از آغاز درمان، باید آزمایش‌های پایه‌ای انجام شود تا قد، وزن، علائم حیاتی و سطح پرولاکتین، چربی و قند خون مشخص شود.
  • سطح پرولاکتین( هورمون رشد سینه ) در اوایل درمان به‌طور منظم بررسی شود.
  • اگر پرولاکتین بالا باشد و نشان‌های هیپرپرولاکتینمی وجود داشته باشد : باید دوز دارو به تدریج کم شود و به تغییر به داروی ضدروان‌پریشی دیگر (SGA دیگر) فکر شود.
  • اگر پرولاکتین بالا باشد اما علامتی وجود نداشته باشد:  در طول استفاده طولانی‌مدت از دارو، کودک باید هر سال تحت نظر قرار گیرد (برای ارزیابی اثرات بلندمدت بر باروری و رشد استخوان ).

راهنمای آموزش والدین در مواجهه با کودکان پرخاشگر

این راهنما یک نگاه جامع به مدیریت رفتار مشکل‌ساز کودکان برای والدین ارائه می‌دهد و طیف وسیعی از موضوعات را شامل می‌شود، از جمله محرک‌های احتمالی رفتار مشکل‌ساز و نحوه بهبود رابطه والدین و فرزند هنگامی که متشنج می‌شود . زمانی که کودکی زیاد رفتار پرخاشگرانه از خود نشان می دهد، می تواند به رابطه والدین و فرزند آسیب برساند و باعث ناامیدی و رنجش منظم شود که برای خانواده سالم نیست. چه فرزند شما در مراحل اولیه یادگیری خودتنظیمی و مرزها باشد، و چه خانواده شما در حال تقلا بوده است و به دنبال کمک هستید، این راهنما به منظور توضیح بیشتر در مورد نحوه یادگیری کودکان برای مدیریت رفتار خود، کارهایی که والدین می توانند برای کمک به این فرآیند انجام دهند و نحوه دریافت پشتیبانی بیشتر در صورت نیاز طراحی شده است.

برخی از کودکان به دلیل عدم توسعه مهارت‌های لازم برای مقابله با احساساتی مانند ناامیدی، اضطراب و عصبانیت، با مشکلات رفتاری دست و پنجه نرم می‌کنند. مدیریت احساسات بزرگ به روشی سالم و بالغانه نیازمند مهارت‌های متنوعی است، از جمله:

  • کنترل تکانه
  • خودتنظیمی عاطفی
  • حل مسئله
  • به تعویق انداختن لذت
  • مذاکره
  • برقراری ارتباط با خواسته‌ها و نیازها با بزرگسالان
  • دانستن اینکه چه چیزی در یک موقعیت معین مناسب یا مورد انتظار است

برخی دیگر از کودکان ممکن است با مرزها و پیروی از قوانین مشکل بیشتری داشته باشند. آنها ممکن است سرکش باشند، یا دستورالعمل‌ها را نادیده بگیرند یا سعی کنند راه خود را از چیزهایی که اختیاری نیستند، باز کنند. ممکن است الگوهای رفتاری را مشاهده کنید که به نظر می‌رسد در زمان‌های خاصی از روز (مانند زمان خواب) در طول کارهای خاص (مانند هنگام انجام تکالیف) یا با افراد خاص ظاهر می‌شوند. همچنین ممکن است متوجه شوید که فرزند شما به ویژه زمانی که در خانه است، اما نه زمانی که در مدرسه است، یا بالعکس، رفتارهای نامناسبی از خود نشان می‌دهد

رفتارهای پرخاشگرانه و سایر رفتارهای نمایشی اغلب بخش طبیعی و حتی سالمی از دوران کودکی هستند. آنها نشانه ای از این هستند که کودک در حال مستقل شدن است – نشانه هایی از اینکه کودک در حال آزمایش مرزها، توسعه مهارت ها و نظرات و کشف دنیای اطراف خود است.

راهکارهایی برای پاسخ به رفتارهای مشکل‌ساز کودکان

وقتی بچه‌ها بدرفتاری می‌کنند، والدین اغلب احساس ناتوانی می‌کنند. ممکن است تکنیک‌های مختلفی را برای انضباط امتحان کرده باشید، اما بدون موفقیت زیاد. در واقع، امتحان کردن استراتژی‌های مختلف برای مدیریت رفتارهای مخرب گاهی می‌تواند بخشی از مشکل باشد، زیرا بچه‌ها به مرزهای محکمی که به طور مداوم تقویت می‌شوند، بهتر پاسخ می‌دهند. اما اگر تا به حال پیشرفتی ندیده‌اید، دلسرد نشوید، زیرا والدین وقتی بچه‌ها مخالف هستند، قدرت بیشتری از آنچه تصور می‌کنند دارند. با استفاده از استراتژی‌هایی که توسط روانشناسان کودک که متخصص در مدیریت رفتار هستند، به شما ارائه می‌شود، می‌توانید شروع به بهبود رفتار بچه‌ها و حتی بهبود رابطه والد و فرزند کنید.

رفتارهای پرخاشگرانه می توانند یک رفتار آموخته شده باشند
گاهی اوقات والدین احساس می کنند که رفتارهای پرخاشگرانه و سایر موارد رفتارهای مشکل ساز عمدی یا فریبکارانه هستند. با این حال، پزشکانی که در رفتار کودکان تخصص دارند، موافق هستند که رفتارهای پرخاشگرانه به طور کلی یک رفتار داوطلبانه از جانب کودک نیست ، اما ممکن است چیزی باشد که به عنوان “رفتار آموخته شده” شناخته می شود. این بدان معناست که کودکان یاد می گیرند که رفتار پرخاشگرانه باعث می شود نتیجه ای را که می خواهند به دست آورند.

محرک های بالقوه ای که باید از آنها اجتناب کرد

این موارد اغلب منجر به بدرفتاری می شوند.

  • فرض کنید انتظارات شما درک شده است: بچه ها ممکن است ندانند از آنها چه انتظاری می رود – حتی اگر شما فرض کنید که می دانند. خواسته ها از موقعیتی به موقعیت دیگر تغییر می کنند و هنگامی که کودکان از آنچه که قرار است انجام دهند مطمئن نیستند، احتمال بیشتری دارد که بدرفتاری کنند.
  • از راه دور صدا زدن: دستورالعمل های مهم را زمانی که رو در رو هستید به فرزندان خود بگویید. دستوراتی که از راه دور فریاد زده می شوند، کمتر در حافظه می مانند و درک می شوند.
  • انتقال بدون هشدار: انتقال ها می توانند برای بچه ها سخت باشند، به خصوص اگر در وسط انجام کاری باشند که از آن لذت می برند. وقتی به بچه‌ها هشدار داده می‌شود و فرصتی برای یافتن یک نقطه توقف خوب دارند، انتقال‌ها می‌توانند کمتر پرتنش باشند.
  • پرسیدن سوالات رگباری یا دادن یک سری دستورالعمل: ارائه یک سری سوالات یا دستورالعمل ها با احتمال اینکه کودکان بشنوند، به سؤالات پاسخ دهند، وظایف را به خاطر بسپارند و آنچه را که به آنها دستور داده شده انجام دهند، محدود می کند.

محرک های بالقوه ای که باید پذیرفت

عواملی که رفتار خوب و مثبت را در کودکان تقویت می کند.

  • تنظیم محیط: سعی کنید عوامل محیطی و عاطفی را که می توانند مهار کردن رفتار را برای کودکان بسیار دشوار کنند، مدیریت کنید. مواردی که باید در نظر بگیرید: گرسنگی، خستگی، اضطراب یا عوامل حواس پرتی. برای مثال، هنگام انجام تکالیف، حواس‌پرتی‌هایی مانند صفحه‌نمایش و اسباب‌بازی‌ها را حذف کنید، تنقلات فراهم کنید، مکانی سازمان‌یافته برای کار کودکان ایجاد کنید و مطمئن شوید که زمان‌هایی را برای استراحت برنامه‌ریزی می‌کنید.
  • روشن کردن انتظارات: شما و فرزندتان باید در مورد آنچه انتظار می رود روشن باشید. حتی اگر آنها “باید” بدانند چه انتظاری می رود، روشن کردن انتظارات در ابتدای یک کار به جلوگیری از سوء تفاهم ها در ادامه مسیر کمک می کند.
  • ارائه شمارش معکوس برای انتقال ها: هر زمان که ممکن است، کودکان را برای یک انتقال قریب الوقوع آماده کنید. به عنوان مثال، هنگام شام خوردن یا شروع تکالیف، به آنها 10 دقیقه هشدار دهید. سپس وقتی 2 دقیقه باقی مانده است، پیگیری کنید. به همان اندازه که صدور شمارش معکوس مهم است، انجام واقعی انتقال در زمان مشخص شده نیز مهم است.
  • اجازه دادن به بچه ها برای انتخاب: با بزرگ شدن بچه ها، مهم است که در برنامه ریزی خودشان حرفی برای گفتن داشته باشند. ارائه یک انتخاب ساختاریافته – “آیا می خواهید بعد از شام دوش بگیرید یا قبل از آن؟” – می تواند به آنها کمک کند احساس قدرت کنند و آنها را تشویق کند که خودتنظیمی بیشتری داشته باشند.

مصرف ریسپریدون در کنار رفتار درمانی و آموزش والدین گزینه موثر برای کاهش رفتارهای تکانشی در کودکان است

  • دارودرمانی می‌تواند علائم را مدیریت و عملکرد کودک را بهبود دهد.
  • آموزش والدین و رفتاردرمانی به همراه دارو اثر بهتری دارند.
  • ترکیب این سه رویکرد معمولاً منجر به بهبود مهارت‌های اجتماعی، کاهش رفتارهای نامناسب، افزایش تمرکز و کنترل هیجان، و بهبود تعاملات خانوادگی می‌شود.
  •  هماهنگی با تیم درمانی، مشخص کردن نقش هر رویکرد، و ایجاد یک برنامه مشترک در خانه و مدرسه کمک شایانی به روند بهبودی کودک خواهد کرد .

اگر به دنبال یک متخصص روانپزشک هستید ، می‌توانید از سامانه نوبت‌ دهی آنلاین درمان شیرین استفاده کنید. و اگر به دنبال یک روانشناس متخصص هستید ، می توانید به سامانه نوبت دهی روانشناسی آیم طب مراجعه کنید .

گرد آورنده
الهام عباسپور
منبع
https://www.sciencedirect.com/mayoclinicdrugs.com

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا